اثر بخشی درمان شناختی- رفتاری بر کاهش عود اعتیاد به مواد مخدّر در دانشجویان و تأثیر آن بر افزایش انگیزش پیشرفت آنان

چکیده مقدمه: در مسیر نیل به رضایت، آرامش و شکوفایی نوع بشر مشکلات و موانع متعدّدی وجود دارد. برخی از این موانع ناشی از جهل و نادانی بوده و خودساخته هستند. یکی از مهم ترین موانع و مشکلات که سلامت و کارایی نسل فعلی بشر را به شدت به مخاطره انداخته اعتیاد (وابستگی) به مواد مخدّر است. هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر درمان شناختی-رفتاری در افزایش انگیزش پیشرفت دانشجویان وابسته به مواد مخدر وکاهش عود اعتیاد درآنان می باشد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون و پس‏آزمون و گروه کنترل می باشد. جامعۀ آماری عبارت ازکلیه دانشجویان معتادی بود که برای درمان و ترک اعتیاد به مراکز درمانی شهر یزد مراجعه می‏کردند. درآغاز،30 نفر ازمیان آنها به صورت تصادفی انتخاب گردیدند و این افراد شامل کسانی می‏شدند که تست مرفین آنها همگی مثبت نشان داده شد. سپس در سه گروه ده نفری شامل گروه آزمایشی، گروه کنترل و گروه بی اثر تقسیم شدند. قبل از اجرای مداخلۀ درمانی همۀ افراد سه گروه به آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس پاسخ دادند. بعد از مداخلۀ درمانی نیز افراد سه گروه مجدداً به آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی شفه استفاده گردید. یافته ها: نتایج بر اساس داده های آماری با درجه آزادی 2 و در سطح 001/0=α نشان داد (33/13x^2= )که درمان شناختی-رفتاری، در کاهش میزان عود اعتیاد دانشجویان معتاد مؤثر بوده‏ و توانسته از بازگشت آنها به مصرف مجدد مواد مخدر جلوگیری نماید. نتیجه گیری: در مجموع با توجه به داده های به دست آمده مبنی بر تأثیر مثبت درمان شناختی- رفتاری در کاهش عود بیماران مورد مطالعه و افزایش انگیزش پیشرفت آنان در عرصه های مختلف زندگی از جمله تحصیل و کار توصیه می شود تا از این روش در مراکز درمانی در راستای کاهش عود اعتیاد و افزایش انگیزش پیشرفت توسط افراد مجرب و کار آزموده استفاده گردد. واژه های کلیدی: درمان شناختی- رفتاری، اعتیاد،انگیزش پیشرفت